Becik ketitik Ala ketara: Februari 2008

08 Februari 2008

NASIB WARSA ENGGAL HIJRIYAH LAN JAWI

Penanggalan ingkang dipun kenal dening masyarakat Indonesia wonten tiga, Masehi, Hijriyah, Jawi lan Cina. Penanggalan Hijriyah lan Jawi menika prasasat mboten wonten bedhanipun kejawi angka tahunipun, penanggalan Jawi langkung kathah tinimbang penanggalan Hijriyah. Pramila, wonten tigang prengetan warsa enggal, warsa enggal Masehi ingkang dhawah tanggal 1 Januari, warsa enggal Hijriyah lan Jawi ingkang dhawah tanggal 1 Muharram / 1 Suro, lan warsa enggal Cina utawi asring kasebat Imlek (nyuwun pangapunten, kula mboten paham sistem penanggalan Cina, warsa enggal menika dhawah tanggal 1 wulane punapa. Menawi sedherek-sedherek wonten ingkang mangertos, mangga saged paring seserepan kagem kula ingkang cubluk punika).

Saben prengetan warsa enggal, pemerintah Indonesia netepaken dinten punika dinten libur nasional. Wonten ing tanggalan utawi almanak kacithak kanthi werni abrit. Prengetan warsa enggal Masehi dipun prengeti kanthi gumebyar. Wonten ing TV-TV, hotel, restoran, lapangan-lapangan dipun wontenaken perayaan arupi pentas musik, pesta kembang api, nyebul trumpet lsp. Wonten TV lan radio nggih mboten kalah meriah, artis-artis terkenal dipun dugekaken kagem damel semarakipun warsa enggal. Enem, sepuh, jaler, wadon sedaya mahargya dhatenge warsa enggal 1 Januari.

Perayaan Imlek utawi warsa enggal Cina ugi mboten kalah meriah. Mercon, barongsai, angpao, lampion lsp mboten nate kantun ndherek mangayubagya duginipun warsa enggal. Wonten acara TV, prasasat sedhaya stasiun TV ngumandhangaken meriahipun prengetah perayaan Imlek. Nuansa (basa Jawinipun napa nggih?) Cina ketawis sanget wonten ing layar kaca TV. Abrit, lampion lan barongsai. Para pawartos lan para pranata adicara ingkang njedhul mesthi mboten kesupen ngagem busana Cina. Filem-filem Mandarin ugi tansah dipun setel ngantos setunggal minggu kagem mrengeti tahun baru Imlek punika. Ingkang mrengeti mboten warga etnis keturunan Cina kemawon, tiyang Jawi nggih mboten sekedhik ingkang ndherek mangayubagya warsa enggal Imlek.

Lajeng pripun nasibipun warsa enggal Hijriyah lan Jawi? Mrihatinaken. Sepi saking perayaan lan ugi saking pemberitaan. Pancen warsa enggal Hijriyah lan Jawi punika mboten idhentik kalihan keramean, nanging langkung caket kalihan mawas dhiri, mbiji tumindak ingkang sampun dipun lampahi wekdal setahun ingkang sampun kalampah, kagem kaca benggala sangunipun gesang wonten warsa ingkang badhe dhateng. Hijriyah ugi ngemu teges pindhah, saking samubarang ingkang kirang sae tumuju tumindhak ingkang sae. Sakperangan tiyang Jawi nyambut dhatengipun warsa enggal kanthi lek-lekan, kungkum lsp. Wekdhal ingkang sae kagem njamasi pusaka. Nanging, pawartos ngenani warsa enggal Hijriyah lan Jawi wonten ing media massa benten sanget kalihan prengetan warsa enggal sanesipun. Menawi panjenengan mirsani TV wekdal prengetan warsa enggal Hijriyah lan Jawi, prasasat mboten wonten bentenipun kalihan adicara ingkang dipun siyaraken kaliah dinten sanesipun. Menawi kula kepareng mbiji, media massa Indonesia khususipun TV sampun tumindak jahat kanthi perlakuan ingkang mboten sami antawisipun warsa enggal Hijriyah lan Jawi kalih warsa enggal sanesipun. Kados warsa enggal Hijriyah lan Jawi punika mboten wonten, mboten dipun reken. Kangmangka, tiyang Islam wonten ing Indonesia punika paling kathah (mayoritas). Tiyang Jawi ing Indonesia ugi langkung kathah tinimbang tiyang saking suku lan etnis sanesipun. Nanging kenging punapa kok tiyang Islam lan Jawi ingkang kathah cacahipun mboten saged paring warna wonten ing prengetan warsa enggalipun.

Sedhih ati punika menawi ningali dhene tiyang Islam kathah ingkang mboten mangertos kalihan warsaipun, napa malih kok mrengeti. Semanten ugi tiyang Jawi kathah ingkang mboten mangertos kalihan penanggalan Jawi. Warsa enggal Hijriyah lan Jawi lumampah tanpa prengetan, tanpa pemberitaan. Warsa enggal utawi warsa lawas, sami mawon, mboten wonten bentenipun. Langkung mangertos penanggalan Masehi lan Cina tinimbang penanggalanipun piyambak. Langkung remen mahargya warsa enggal Masehi lan Imlek tinimbang mahargya warsa enggal Hijriyah lan Jawi.

Sinten malih ingkang badhe mrengeti, lan mangertos wontenipun penanggalan Hijriyah lan Jawi kejawi tiyang Islam utawi tiyang Jawi piyambak.

ISUK TEMPE SORE DELE

Kagem tiyang Indonesia, mesthi kemawon sampun asring mireng, persa lan dhahar tempe. Tempe saged dipun damel lawuh anggenipun dhahar, ugi saged damel cemilan. Tempe goreng, sanajan namung dipun goreng, raosipun nggih sampun eco, napa malih menawi tambah dipun bumboni dados mendhoan, miturut pak Bondan Winarso raosipun mak nyyussss.....

Tiyang Indonesia umumipun dhahar tempe, paling mboten kaping setunggal pendhak minggunipun. Sebab regine murah tur nggih nilai gizinipun kathah. Tempe saged dipun damel sumber protein nabati. Nilai gizi tempe meh sami daging. Nanging tempe mboten bakal dipun temoni wonten ing restoran-restoran ageng utawi hotel berbintang. Sebab tempe idhentik kalihan panganan tiyang mboten gadhah, mboten pantes dipun sogataken wonten ing restoran utawi hotel berbintang.

Tempe ugi nggadhahi konotasi ingkang awon. Tuladhanipun ukara "mental tempe". Mental tempe ngemu teges menawi tiyang menika jirih, mboten kendel, gampil luntur semangatipun, mboten wantun ngadhepi tiyang sanes utawi ngadhepi kahanan. Tiyang ingkang gadhah mental tempe temtu kemawon mboten bakal saged maju lan mboten saged berkembang. Jalaran saking konotasi awon tumrap si tempe wau, tiyang kathah ingkang mboten nggadhahi selera dhahar tempe, mbok menawi ajrih menawi mentalipun dados mental tempe. Utawi saged ugi ajrih menawi drajatipun utawi ajining dhiri mandhap amarga dhahar tempe. Wonten malih paribasan "esuk dhele sore tempe", ingkang tegesipun tiyang ingkang remen mencla mencle. Tempe sami kalih mencla mencle.

Wonten ing wulan Januari 2008, regi dele mindhak ngantos udakara 100 %. Sakperangan kathah dele ingkang sumebar ing Indonesia punika dipun dugekaken saking manca, kadosta saking negari Amerika. Wekdal punika Amerka nembe nemahi krisis, pramila dele ingkang badhe dipun kintun wonten ing Indonesia mboten saged lancar, lan dele dados barang ingkang langka, reginipun lajeng mumbul.

Dele menika bahan kagem damel tempe. Temtu kemawon menawi tempe reginipun nggih ndherek mindak, ukuranipun suda sansaya alit, lan barangipun nggih angel dipun padosi. Sebab, tiyang ingkang damel tempe mboten kiyat kulak dele ingkang reginipun mboten mundhak malih, nanging gantos regi. Wonten Jakarta tiyang ingkang gadhah usaha damel tempe ngantos demo lan mogok mboten damel tempe. Sebab kanthi awisipun regi dele, pabrik tempe mboten saged damel tempe malih.

Kalodhangan punika kedah saged dipun waos dening para among tani. Bilih nanem dele punika saged ngasilaken. Reginipun awis lan tasih arang tiyang ingkang ngginakaken kesempatan punika. Kagem para mudha ingkang nembe pados pakaryan, mangga nyobi tetanen. Makarya ngupaya jiwa mboten kedah dados pegawe utawi karyawan. Dados petani uga mboten ina.

Menawi dipun tingali, wekdal sakpunika sampun langka sanget nem-neman ingkang kepingin dados tiyang tani. Mboten wonten lare alit ingkang nggadhahi gegayuhan (cita-cita) dados tiyang tani. Kadosipun, pakaryan tani punika andhap sanget drajatipun. Sakmenika ingkang taksih kersa njegur sawah, ngolah siti biyasanipun ingkang sepuh-sepuh. Saksampunipun tiyang sepuh-sepuh punika seda, umumipun anak putunipun mboten kersa nerusaken tetanen. Sawah utawi tegalanipun dipun sade, damel tumbas kendaraan utawi sanesipun.

Mboten saged dipun bayangaken 10 tahun malih, regi-regi bahan pangan. Menawi lahan tetanen sansaya ciut, dene ingkang saya ngrembaka pabrik kaliyan perumahan, ingkang dipun bangun sak inggile siti persawahan utawi tegalan. Bahan pangan kadosto beras, dele lan sakpanunggalanipun kedah dipun kintun saking manca (impor). Menawi pangan mawon dipun impor, kiamat bangsa Indonesia sampun caket, negari sanes saged gampil anggenipun ndhikte negara niki.

Pramila, ingkang taksih gadhah siti ingkang arupi sawah utawi tegalan, mangga dipun jagi tetep saged dados lahan ingkang produktif, sampun ngantos dipun gantos fungsinipun. Ingkang kagungan rejeki kathah, mangga sami mundhut siti sawah utawi tegalan lan dipun ginakaken kagem tetanen. Mugi-mugi, Indonesia saged swasembada pangan, mirah sandang mirah pangan, gemah ripah loh jinawi.